Wat te doen bij levensbepalende veranderingen?

Van die grote veranderingen die levensbepalend zijn. Ken je ze? Verhuizingen, een relatie aangaan of verbreken, een baan opzeggen of een nieuwe baan starten. Spannend hè? Zeker als je iets opgeeft terwijl je nog niet weet wat er voor in de plaats komt. Het afgelopen jaar nam ik zo’n sprong in het diepe door mijn relatie te verbreken. Dit najaar komt de volgende sprong, mijn huis te koop zetten terwijl ik nog geen ander huis heb.

En terwijl ik daar in mijn hoofd ontzettend druk mee ben, bedenk ik dat iedereen dergelijke veranderingen meemaakt. En dat (job)coaches en begeleiders in het sociale domein eigenlijk voortdurend mensen bij dergelijke veranderingen begeleiden. Dus, hierbij mijn bevindingen tot nu toe. Doe er je voordeel mee. Voor jezelf of voor je cliënten!

Wat houdt je tegen?

Het eerste wat in mij opkomt is angst. Ik weet niet hoe jullie hoofd werkt, maar mijn hoofd verzint bij grote veranderingen meteen een aantal beren op de weg. Allerlei redenen waarom dit nu misschien toch niet zo verstandig is.. Mijn hoofd houdt me waarschijnlijk het meeste tegen bij veranderen.

Wat we ook vaak vergeten, is dat veranderen niet alleen gaat over het aangaan van nieuwe dingen. Hoe hard we ook allemaal roepen dat we vooruit moeten kijken, veranderen gaat ook over afscheid nemen van het oude. Dingen opgeven. Loslaten. Soms zelfs rouw.

Veranderen vraagt van alles van je. Bijvoorbeeld om kunnen gaan met chaos. Veranderen is immers chaos. Maar ook nieuwe vaardigheden die je in de oude situatie niet nodig had, maar nu wel. Als ik niet op pas, en ik herken dit ook bij anderen, overvalt mij af en toe het gevoel van machteloosheid. ‘Ik kan dit niet, ik kan hier niet tegen, ik overzie het niet’.

Dit alles kan er voor zorgen dat je de verandering niet aangaat.

Wat doet het met je?

Als je de verandering toch aangaat, kost het, ik spreek uit ervaring, bergen met energie.

Daarnaast ben ik af en toe zo labiel als wat. Op zich niet gek natuurlijk. Verandering roept emoties op. En tja, bij vrouwen… 🙂

Ik merk ook dat het lastiger is me te concentreren op alles wat niet met de verandering te maken heeft.

Herken je deze dingen bij jezelf? Zie je het bij anderen?

Wat heb je nodig om te veranderen?

In de eerste plaats lef. Om een verandering aan te gaan moet je op een gegeven moment je ogen dicht doen, je neus dichtknijpen en springen. Je moet durven kiezen voor het nieuwe, onzekere, als je het oude, zekere, niet meer wilt. En dan stapje voor stapje, in je eigen tempo, gewoon doorgaan op de ingeslagen weg.

Wat ook nodig is, is dat je moet blijven voelen. Je hoofd kan je van alles vertellen, maar die is ook snel de weg kwijt. Wat zegt je lijf? Wat zegt je hart? Zit je nog op het goede pad?

Zorg voor genoeg rust en stilte om stil te staan bij je gevoel. Maar ook om bij te tanken. Wees lief voor jezelf. Gun je zelf ook plezier en ontspanning. Je hebt het nodig. Veranderen is hard werken.

En heb vertrouwen. Vertrouwen dat het goed komt. Vertrouwen in jezelf. Jij kunt dit.

Wat heb je nodig van anderen?

Als je het mij vraagt vooral steun. Mensen die naast je staan, met je mee leven. Die niet oordelen of met ongevraagde adviezen komen, maar die je helpen je te uiten en je laten zien dat alles er mag zijn. En bevestiging. Dat je het goed doet. Dat je op de goede weg zit. Dat je het kunt.

OK, dit is het zo’n beetje. Hebben jullie nog aanvullingen? Eigen ervaringen? Ik ben benieuwd!

Kun jij als professional in het sociale domein elke maand een artikel met tips en inspiratie gebruiken om je cliënten zo goed mogelijk te begeleiden? Klik dan rechtsboven aan de startpagina op ‘Meld je hier aan!’. Je krijgt dan ook mijn 4 beste tips over hoe je zonder strijd mensen kunt helpen stappen te zetten in hun leven.

Wil je 4x per jaar mijn nieuwsbrief met informatie over mijn trainingen ontvangen? Dat kan ook!

De kracht van de roze bril

Het is half 5. Ik ben bij een opvanglocatie voor ex-dakloze volwassenen. De les Motiverende Gespreksvoering voor begeleiders zit er bijna op. We bespreken net het huiswerk als er een alarm loeihard afgaat. Ik schrik me rot. Twee cursisten spurten meteen de ruimte uit. Omdat we door de dunne muren van de tijdelijke cabines waarin de opvang gevestigd is geroep horen over een mes, rent ook de rest van de cursisten de ruimte uit om hun collega’s te gaan helpen. Over lef en teamgeest gesproken. Ik blijf achter met de nieuwe medewerker die vandaag voor het eerst is en nog dacht dat ze per ongeluk op een knopje van de portofoon had gedrukt. Er blijkt inderdaad een bewoner door een andere bewoner met een mes te zijn bedreigd. Binnen no time is de politie gebeld en is de situatie onder controle.

Poeh, ik heb er bewondering voor hoor, als je zo snel en adequaat kunt reageren in zulke situaties. Deze bewoners zijn vaak onder invloed en/ of in de war en kunnen onvoorspelbaar reageren. Je zou er ook bang, afwerend en moedeloos van kunnen worden. En natuurlijk hebben deze begeleiders daar ook wel eens last van. Maar, als ik vraag of ze geloven dat iedereen wel wil veranderen omdat iedereen diep van binnen wel een beter leven wil voor zichzelf, zeggen ze volmondig ‘ja’. En als ik vraag of ze geloven dat iedereen kan veranderen, is het antwoord ook ‘ja’. De een sneller en makkelijker dan de ander, maar toch ‘ja’. Ik ben blij. Als zij nog steeds een roze bril op kunnen zetten en ondanks al het soms lastige gedrag in deze mensen blijven geloven, dan is er hoop op groei en ontwikkeling.

Ik ruim ondertussen mijn spullen op. Een meneer komt binnen lopen. ‘O, ik wist niet dat jullie bezig waren, ik wil niet storen’. Ik stel hem gerust dat we klaar zijn en dat hij natuurlijk binnen mag komen. Hij heeft wat eten bij zich. ‘Ik houd van vers eten’ terwijl hij suiker over zijn watermeloen strooit (ik kan het niet helpen dat ik meteen bedenk dat mensen die verslaafd zijn aan heroïne vaak grote behoefte hebben aan suiker). Verder heeft hij een zakje sla en een fles slasaus bij zich. ‘Eet smakelijk’. ‘Ik ben vandaag bij de zorgboerderij geweest’. Ik reageer belangstellend. Hij vertelt dat het vandaag zijn 4e dag was daar. Het is een zorgboerderij gespecialiseerd in schapen. ‘Wat leuk, en wat moet je daar dan allemaal doen?’ Hij vertelt dat hij vandaag iets moois heeft meegemaakt. Het was eigenlijk niet de bedoeling, maar hij heeft vandaag een lammetje ter wereld gebracht. Hij is zichtbaar geroerd. Hij vertelt het verhaal wel drie keer. ‘Gister stond ik daar nog te janken om een dood lam. Vandaag help ik bij een geboorte!’ Ik luister en leef mee. Het raakt mij.

Wat mooi, dat deze man, met een heftig leven achter de rug, hier een dak boven zijn hoofd heeft gekregen en de begeleiding om aan dagbesteding te beginnen. Wat mooi dat zo’n zorgboerderij deze mensen een kans biedt. En wat mooi dat deze man nog zo geroerd kan raken. ‘Ik heb heel wat om over na te denken!’ Ook hij ziet de wereld vanavond door een roze bril.

Kun jij als professional in het sociale domein elke maand een artikel met tips en inspiratie gebruiken om je cliënten zo goed mogelijk te begeleiden? Klik dan rechtsboven aan de startpagina op ‘Meld je hier aan!’. Je krijgt dan ook mijn 4 beste tips over hoe je zonder strijd mensen kunt helpen stappen te zetten in hun leven.

Wil je 4x per jaar mijn nieuwsbrief met informatie over mijn trainingen ontvangen? Dat kan ook!

Wat te doen bij beren op de weg?

Laatst vroeg ik aan het begin van een training over motivatie aan een groep cursisten wie van hen wel wat weerstand voelde voor deze training. Een paar handen gingen schuchter omhoog. Ik vertelde hen dat dat heel logisch was omdat ze gestuurd waren door hun leidinggevende. Ze hadden niet zelf voor de training gekozen. Daarnaast wisten ze nog niet goed wat de training hen precies zou gaan opleveren. Logisch dat nog niet iedereen er dolenthousiast bij zat. Vervolgens vroeg ik: ‘wie van jullie stak net niet zijn vinger op omdat hij het lullig voor mij vond, maar voelde eigenlijk ook wel weerstand?’ Lachend gingen er nog een paar.. De training kon beginnen.

Toen ik dit aan een aantal andere trainers vertelde vonden ze het een gewaagde actie. Vragen naar weerstand. Roep je het dan niet juist op? Weerstand is het laatste wat begeleiders van gedragsverandering willen. Het is lastig. Het kost tijd. Het is negatief.

Als fase 3 (beslissing) in de fases van gedragsverandering bereikt is, zijn begeleiders vaak enorm opgelucht. Het harde werken wordt beloond. De client heeft gezegd dat hij het gaat doen! Maar.. dat is makkelijker gezegd dan gedaan.

Op het moment dat je daadwerkelijk met je nieuwe gedrag gaat beginnen komen die beren op de weg alsnog uit de bosjes gewandeld. Pas dan kom je er achter dat je toch echt geen fatsoenlijke sportkleren meer hebt en dat je je zo niet in de sportschool kunt vertonen. Pas dan komt je client er achter dat hij voor dat leuke werk wel vroeg moet opstaan en dat dat niet zo goed gaat met zijn medicatie. Pas dan kom je er achter dat je client wel graag naar die activiteit wil, maar het eigenlijk ook doodeng vindt.

Wat te doen? Ga met je client niet te snel over op actie, maar durf voor af te vragen naar de mogelijke weerstand: ‘Als je dit straks gaat doen, wat zou er dan mis kunnen gaan? Wat zijn de dingen waar je tegen op ziet? Wat is de reden dat je het nog niet eerder gedaan hebt? Wat ging er de vorige keer eigenlijk precies mis?’ Door er naar te vragen maak je het bespreekbaar. Dat lucht op en alleen daardoor wordt de stap vaak al makkelijker voor je client. Het geeft je ook  belangrijke informatie zodat je samen aan de slag kunt om de stappen makkelijker en passender te maken. Hierdoor heb je meer kans dat jullie enthousiasme niet voor niets is geweest.

Vind jij als professional kwaliteit leveren belangrijk? Klik dan rechtsboven aan de startpagina op ‘Meld je hier aan!’ en krijg elke maand nieuwe tips en inspiratie in je mailbox. Je krijgt dan ook het e-book over motivatie.

Wil je 4x per jaar mijn nieuwsbrief met informatie over mijn trainingen ontvangen? Meld je dan hier aan. Natuurlijk zijn je gegevens veilig bij mij en kun je je voor beide makkelijk afmelden.