Wat te doen bij beren op de weg?

Laatst vroeg ik aan het begin van een training over motivatie aan een groep cursisten wie van hen wel wat weerstand voelde voor deze training. Een paar handen gingen schuchter omhoog. Ik vertelde hen dat dat heel logisch was omdat ze gestuurd waren door hun leidinggevende. Ze hadden niet zelf voor de training gekozen. Daarnaast wisten ze nog niet goed wat de training hen precies zou gaan opleveren. Logisch dat nog niet iedereen er dolenthousiast bij zat. Vervolgens vroeg ik: ‘wie van jullie stak net niet zijn vinger op omdat hij het lullig voor mij vond, maar voelde eigenlijk ook wel weerstand?’ Lachend gingen er nog een paar.. De training kon beginnen.

Toen ik dit aan een aantal andere trainers vertelde vonden ze het een gewaagde actie. Vragen naar weerstand. Roep je het dan niet juist op? Weerstand is het laatste wat begeleiders van gedragsverandering willen. Het is lastig. Het kost tijd. Het is negatief.

Als fase 3 (beslissing) in de fases van gedragsverandering bereikt is, zijn begeleiders vaak enorm opgelucht. Het harde werken wordt beloond. De client heeft gezegd dat hij het gaat doen! Maar.. dat is makkelijker gezegd dan gedaan.

Op het moment dat je daadwerkelijk met je nieuwe gedrag gaat beginnen komen die beren op de weg alsnog uit de bosjes gewandeld. Pas dan kom je er achter dat je toch echt geen fatsoenlijke sportkleren meer hebt en dat je je zo niet in de sportschool kunt vertonen. Pas dan komt je client er achter dat hij voor dat leuke werk wel vroeg moet opstaan en dat dat niet zo goed gaat met zijn medicatie. Pas dan kom je er achter dat je client wel graag naar die activiteit wil, maar het eigenlijk ook doodeng vindt.

Wat te doen? Ga met je client niet te snel over op actie, maar durf voor af te vragen naar de mogelijke weerstand: ‘Als je dit straks gaat doen, wat zou er dan mis kunnen gaan? Wat zijn de dingen waar je tegen op ziet? Wat is de reden dat je het nog niet eerder gedaan hebt? Wat ging er de vorige keer eigenlijk precies mis?’ Door er naar te vragen maak je het bespreekbaar. Dat lucht op en alleen daardoor wordt de stap vaak al makkelijker voor je client. Het geeft je ook  belangrijke informatie zodat je samen aan de slag kunt om de stappen makkelijker en passender te maken. Hierdoor heb je meer kans dat jullie enthousiasme niet voor niets is geweest.

Vind jij als professional kwaliteit leveren belangrijk? Klik dan rechtsboven aan de startpagina op ‘Meld je hier aan!’ en krijg elke maand nieuwe tips en inspiratie in je mailbox. Je krijgt dan ook het e-book over motivatie.

Wil je 4x per jaar mijn nieuwsbrief met informatie over mijn trainingen ontvangen? Meld je dan hier aan. Natuurlijk zijn je gegevens veilig bij mij en kun je je voor beide makkelijk afmelden.

Wat als je klant geen probleem heeft?

• Ja, ik heb een uitkering. Daar heb ik recht op. Ik heb 15 jaar belasting betaald! En ik ben ook ziek.
• Ik blijf hier. Op deze werkplek. Altijd. Ik kan namelijk niet tegen verandering.
• Ik ben zoals ik ben. Ik kan mezelf niet veranderen. Dat moeten ze maar accepteren.
• Ik heb al genoeg trajecten gedaan. Het heeft allemaal niet geholpen, dus laat maar lekker zitten.

Ken je ze? Vast! En je kunt er vast ook nog wel een paar aan toevoegen. Mensen die vooruitgang zouden kunnen boeken als ze maar zouden willen… Maar wat als ze zelf het probleem niet zien?

Probleem? Ik heb geen probleem!

In mijn vorige blog Gedragsverandering. Hoe krijg je het voor elkaar? Schreef ik over de 6 fases bij gedragsverandering.

Dit is fase 1. Voorbeschouwing (ook wel voorstadium). Jij weet dat er iets moet gaan veranderen om wat voor reden dan ook. Je klant ziet dat nog niet in. Hij ziet het probleem niet, wil het probleem niet zien, of heeft er totaal geen vertrouwen in dat hij er ook maar iets aan kan doen. 

Is dit dan typisch een geval van, grof gezegd, trekken aan een dood paard? Beter maar geen energie, tijd en geld aan verspillen? Er zijn veel bedrijven die zo denken. Het kan ook anders.

Wat is jouw eerste reactie bij bovenstaande zinnen? Bij mij gaan mijn haren meteen overeind staan. De tegenargumenten komen meteen in me op. Ja maar, …. Ik ga de strijd aan met als gevolg dat de ander zich alleen maar verder gaat ingraven. Herkenbaar? De beweging die ik zo graag wilde gaat er zo echt niet komen!

Wat werkt wel? Het is misschien een open deur, maar als je net zo menselijk bent als ik, moet je ook open deuren regelmatig horen om ze toe te kunnen passen. Aandacht geven, luisteren, doorvragen, begrip tonen.

• Wat vervelend dat je ziek bent. Waar heb je precies last van? Naar hoor. Iedereen die belasting betaalt, betaalt mee aan de uitkeringen. Ik snap dat je vindt dat je er recht op hebt.

Dan ben je er nog niet. Wat je bereikt is dat mensen zich gehoord voelen en iets van hun wapenschild laten zakken. Hè hè, zij snapt het tenminste..

Vervolgens wil je het perspectief verbreden. Een opening creëren. Een handige trucje hiervoor is de ‘Wat-als-vraag’.

• Wat als iedereen die belasting betaald heeft in de uitkering terecht zou komen?
• Wat als jij niet verandert, maar de dingen om je heen wel veranderen?
• Wat als iedereen dat doet? En niemand zijn best doet om rekening te houden met een ander?
• Wat als dit traject wel helpt?

Het gebeurde me laatst weer in een intakegesprek voor een training. De cursist zag het niet zitten. Had al eerdere trajecten gevolgd die hem niet hadden geholpen. Hij had er geen zin in, wilde met rust gelaten worden. Na wat doorvragen en begrip tonen voor zijn situatie vroeg ik: En wat als deze training nu heel leuk is, zou dat kunnen? Hij, mij enigzins verbaast aankijkend: Ja, dat zou natuurlijk wel kunnen… Ik: Wil je het niet gewoon proberen? Gun je mij het voordeel van de twijfel? Hij met een klein lachje: OK dan, ik doe wel mee. Nog steeds niet laaiend enthousiast, maar ik had het wel voor elkaar dat hij er was de eerste les!

Heb jij voorbeelden? Hoe krijg je mensen zo ver dat ze gaan nadenken over hun probleem? Deel je het in een reactie?

Vind jij als professional kwaliteit leveren belangrijk? Klik dan rechtsboven aan de startpagina op ‘Meld je hier aan!’ en krijg elke maand nieuwe tips en inspiratie in je mailbox. Je krijgt dan ook het e-book over motivatie.

Wil je 4x per jaar mijn nieuwsbrief met informatie over mijn trainingen ontvangen? Meld je dan hier aan. Natuurlijk zijn je gegevens veilig bij mij en kun je je voor beide makkelijk afmelden.

Het nut van dromen

Vorige week stap 1, nu stap 2 in de 6 stappen die nodig zijn om mensen tot leren te krijgen. In mijn blog Motiveren om te leren noem ik 6 stappen die kunnen helpen om er voor te zorgen dat cursisten zich wel aanmelden voor die geweldige training. Dat ze gemotiveerd beginnen en niet op het laatste moment afhaken.

Stap 2: Om te willen veranderen is een verlangen nodig naar iets anders.

Dromen dus. Ik ben niet de enige die het er regelmatig over heeft. Dit zijn reacties die ik vaak van consulenten en leidinggevenden krijg: ‘Leuk die dromen, maar het moet natuurlijk wel realistisch blijven’. ‘Tja, maar het leven is nu eenmaal niet altijd leuk. Daar moeten ze ook aan wennen’. ‘En dan moeten wij ze straks weer teleurstellen..’ ‘Daar komt toch niks van terecht. Kan het niet wat efficiënter?’

Ik kan het me voorstellen. Als je keihard werkt, de druk hoog is, je een bepaald aanbod aan werkplekken/ cursusplekken hebt, dan krijg je vanzelf bovenstaande gedachtes.

Maar als je af wilt van het geduw, getrek en geleur met mensen en je wilt dat ze zelf meer regie nemen, initiatieven nemen en stappen zetten hebben ze wel een droom nodig.

Want als je niet weet waar je heen wilt, hoe moet je daar dan komen? Of te wel, hoe moet je dan bedenken wat de eerste stap is? En wanneer loop jij harder? Als anderen je zeggen wat te doen of als je het zelf bedacht hebt?

Hoe kun je dit gebruiken om mensen te stimuleren om te leren?

1. Begin met vragen stellen en luisteren. Oordeel niet. Later kunnen jullie die dromen samen wel opdelen in praktische stappen. Dan kun je samen ook bekijken wat op dit moment (zeg nooit nooit) realistisch is en wat niet (en waarom). Laat de klant zelf zoveel mogelijk de stappen benoemen en vooral zelf de eerste stap kiezen. (De klant zoveel mogelijk zelf laten doen is moeilijk maar wel het meest efficiënt).

2. Weerstand betekent dat je te weinig vragen hebt gesteld. Iedereen wil wel iets. Het is de kunst om samen uit te vinden wat. Als je te snel met oplossingen en ideeën komt krijg je weerstand.

3. Vragen die je kunt stellen: ‘Hoe zie je je leven over 2 jaar?’, ‘Als er een wonder zou gebeuren en al je wensen kwamen uit, hoe zou je leven er dan uit zien?’, ‘Als je een miljoen zou winnen, wat zou je daar mee doen?’, ‘Als je later in het bejaardenhuis op je leven terug kijkt, waar wil je dan trots op zijn?’, ‘Wie is je grote voorbeeld en waarom?’, ‘Wat wilde je vroeger als kind worden?’ etc. etc. Als mensen het heel lastig vinden om te bedenken wat ze willen is het soms makkelijker te bespreken wat ze niet meer willen. Van daar is de stap naar wat ze wel willen makkelijk gemaakt.

4. Als je iemand over een training vertelt (of je schrijft iets op), heb het dan niet in eerste instantie over wat je allemaal gaat doen in de training (dat kan weerstand opwekken) maar over het eindresultaat. Dat kun je straks na die training!

Zie ook mijn andere blogs over dit onderwerp. Een miljoen winnen, en dan? Wat zijn jouw wensen en motieven? en Ben jij al onderweg naar de sterren?

Heb je aanvullingen op mijn lijstje? Ik hoor het graag! (net als al je andere reacties, overdenkingen etc.)

Vind jij als professional kwaliteit leveren belangrijk? Klik dan rechtsboven aan de startpagina op ‘Meld je hier aan!’ en krijg elke maand nieuwe tips en inspiratie in je mailbox. Je krijgt dan ook het e-book over motivatie.

Wil je 4x per jaar mijn nieuwsbrief met informatie over mijn trainingen ontvangen? Meld je dan hier aan. Natuurlijk zijn je gegevens veilig bij mij en kun je je voor beide makkelijk afmelden.